شاکه و خان منصور، دو شاعر کرد و صاحبان سبک شعر کم نظیر درجهان

 شاکه و خان منصور، دو شاعر کرد و صاحبان سبک شعر کم نظیر درجهان

آن بارش دل انگیز باران طبع لطیف و کلام موزون خان منصور را وا می دارد تا دست به ستایش خدای یکتا بردارد:
'شکرانه ام پید بوو بینای بان سه ر ترا شکر می کنم بینای بالای سر
و با جواب شاکه که می گوید:
'کووره گلالان لافاو گرته وه ر جوی ها و جویبارها را سیل فرا گرفت
این دو شاعر بی همتا انیس و مونس خود را می یابند.

 

خبر گزاری جمهوری اسلامی ایران 

http://www.irna.ir/NewsShow.aspx?NID=30072666

شاکه و خان منصور، دو شاعر کرد و صاحبان سبک شعر کم نظیر درجهان ایلام_در آن شب بارانی با دیدار تاریخی دو شاعر کرد ایلامی (شاکه و خان منصور) کم نظیرترین سبک شعری جهان شکل گرفت ، سبک شعری که در آن خان منصور مصرع اول و شاکه مصرع دوم را می سراید.

آن بارش دل انگیز باران طبع لطیف و کلام موزون خان منصور را وا می دارد تا دست به ستایش خدای یکتا بردارد:
'شکرانه ام پید بوو بینای بان سه ر ترا شکر می کنم بینای بالای سر
و با جواب شاکه که می گوید:
'کووره گلالان لافاو گرته وه ر جوی ها و جویبارها را سیل فرا گرفت
این دو شاعر بی همتا انیس و مونس خود را می یابند.
این دو بلبل نغمه خوان تا سالهای سال، نقش و نگار هستی را به رشته زیبای سبک شعری بی نظیرشان می کشند.
اکنون گفتار شیرین و آوازه بلند شاکه و خان منصور از شاعران بزرگ و مشهور کرد زبان ایلامی، دمساز مجالس، محافل و شب نشینیهای مردمان عشایر این منطقه است.
خان منصور از ایل کلهر و خان منطقه ایوان در زمان حکومت نادرشاه افشار بوده در سال 1105 هجری قمری در منطقه جوزر ایوان استان ایلام پا به عرصه وجود گذاشته است.
خان منصور جوانی خوش سیما، خوش ذوق و خوش سخن بوده است و قبل از اینکه شاکه را دیده باشد یا او را بشناسد، گاهی خود را به آمدن همدمی نوید می دهد:
'شاکه ناوی تیه د بوده هام فردم' شاکه نامی می آید و همدمم می شود
شاکه متولد بین سالهای (1115 تا 1120) هجری قمری در روستای پاقلعه در دهستان بولی است و تا قبل از دیدار با خان منصور زندگی را بارنج و سختی می گذرانده است، شغل او نمک فروشی بوده و مادری پیر داشته است.
در کتاب 'دیوان اشعار و زندگینامه شاکه و خان منصور' نوشته 'علی محمد سهراب نژاد' داستان آشنایی شاکه و خان منصور بدین شرح است:
'دم غروبی که شاکه برای فروش نمک به منطقه محل اسکان خان و اطرافیانش می آید و بساط معامله وسود وسودا را پهن می کند ، مشتریان زیادی از زنان و زیبارویان ایوانی و کلهر را دور خود جمع می کند، زنان ودختران بطور عادی وبی پرده با شاکه روبه رو می شدند و با او به جدال و معامله و بگو مگو می پردازند وشاکه با کمال بشارت وخوش برخوردی با آنها رو به رومی شود ، خان این منظره را می بیند و می گوید درویشی او از خانی من بهتر است
(در این هنگام خان منصور با مصرع شعری باب صحبت را با شاکه باز می کند و شاکه نیز با مصرع شعری جواب او را می دهد)خان منصور طبع لطیف شاکه را می پسندد او را به میهمانی خود می پذیرد،ملاقات شاکه وخان منصور نقطه شروع زندگی این دو شاعر است در شعر گفتن چنان ذوقشان در هم آمیخته گشته که هر مصراع را که خان منصور می گفته مصراع بعد را شاکه فی البداهه جواب می داده است'.
کمتر کسی پیدا میشود که در این مناطق کردنشین نام شاکه وخان منصور ایوانی را نشنیده باشد،این درحالیست که بعداز دو چاپ متعدد و متفاوت از دیوان شعری این دو شاعر کرد زبان همچنان این دیوان نایاب است.
تا کنون 620 بیت از اشعار این دو شاعر که در ادبیات جهان این شکل از شعر گفتن وجود نداشته است، توسط محققین و شاعران ایلامی به صورت سینه به سینه جمع آوری شده است.
استاد دانشگاه و محقق ایلامی در این خصوص می گوید: نفوذ وتاثیر اشعار این شاعران که خالی از هر ملال و تکلفی است و بگونه ای زلال و روان درقالب مثنوی بیان شده است بر هیچکس پوشیده نیست.
'علیرضا خانی' یکی از گردآورندگان دیوان اشعار شاکه و خان منصور افزود: شاکه وخان منصور ایوانی در ضمن منظور خود با آوردن تشبیهات، استعارات، کنایات و آرایه های رایج در زبان، سخن را دلنشین تر ارائه می دهند، البته محتوا ومضمون یکی از علل قوی تاثیر این اشعار بر قلوب مردم است که با گذشت سالیان دراز هنوز از سینه ها می تراود.
وی اظهار داشت: هم اندیشی و همدلی این دو شاعر، حس اعجاب و تحسین را بر می انگیزد، حسی غریب که امروزه دامنگیر ما شده است و این امر حاصل دوری از اصل خویش و پناه بردن انسانها به انزوا و گوشه ی عزلت است و این همان درد بی درمان انسان معاصر است که دوران اجتماعی بودن را با دیدی پر از حسرت به نظاره می نشیند.
وی گفت: روزگاری که خان منصور در برابر چشمانمان به تصویر می کشد، تصویری از گذشته های نیاکانمان در معاشرت ها و رفت و آمدها و نشست و برخاست ها در کوهساران را در ذهن مجسم می کند.
وی افزود: همین امر ادب دوستان این مرز و بوم را به فکر جمع آوری اشعار این دو شاعر نام آشنا و فرزانه انداخته است که در دو چاپ متعدد اشعار آنها را به چاپ رسانده اند، اشعاری که امانتداران گذشته آنها را هم چون گنجی گرانبها در سینه ی خود به عنوان مطمئن ترین جای نگه داشته اند.
وی اظهار داشت: اکنون بر ما وظیفه است علاوه بر تدوین این اشعار آنها را به جهان و جهانیان بشناسانیم.
خانی گفت: در مفاهیم بلند واستوار خان منصور وهمدم غار او، شاکه، قلمرویی از اندرزگویی اخلاقی همراه با اطلاعات تاریخی-جغرافیایی می یابیم، امروزه با قوی شدن فرهنگ قومی و بازگشت به معیارهای سنتی،علاقه به ادبیات قومی در بین جوانان بسیار چشمگیر است و آشنایی با اشعار این شاعران با غنای درونی و مفاهیم وزین خویش می توانند مرهمی بر دردهای بی درمان نسل جدا مانده از نیاکان خود باشد.
وی افزود: وظیفه ی ما به عنوان کسانی که در وادی ادبیات قدم گذاشته و طی طریق می کنیم ،شناختن وشناساندن ادبیّات و در محدوده ای کوچکتر شعر ناب است، حال این شعر به زبان کردی باشد یا هر زبان دیگری.
وی اظهار داشت: جایگاه زبان ایرانی تبار کاملاً ارزشمند وآشکار است امّا در کنار ادبیّات کهن فارسی، ادب کردی و شعر کردی نیز جایگاهی بسیار ارزشمند دارد که پرداختن بدان ضرورتی انکار ناپذیر است.
وی تاکید کرد: احیای ادبیات کردی و مضامین بکر و تعابیر و تصاویر آن می تواند به عنوان میراثی از ادب کردی برای نسل های متمادی باقی بماند.
خانی گفت: شاکه و خان منصور به عنوان دو فرزانه ی ادب کردی کلهری و جایگاه خان منصور هم در مقام شاعری و هم در مقام یک حاکم و سردار و به قول استاد 'کلیم الله توحدی' اهل سیف و قلم، می تواند بسیار حائز اهمیت است.
خانی گفت: از سال 1372 تا کنون درخواست های بسیاری در خصوص برگزاری کنگره این دو شاعر به مسوولان استانی و کشوری داده شده است اما مورد موافقت قرار نگرفته است.
وی با اشاره به اینکه این دو شاعر مشاهیر و مفاخر فرهنگی، ادبی و هنری استان هستند و برگزاری کنگره گرامیداشت نقش مهمی در شناساندن آنها در استان و حتی کشور و جهان خواهد داشت، از مسوولان خواست: در این زمینه اقدام کنند.
534/633

انتهای خبر / خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) / کد خبر 30072666